Sáp ong từ lâu đã được con người biết đến và sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau nhờ những đặc tính ưu việt. Đây là nguyên liệu tự nhiên được ưa chuộng trong ngành nến và xà phòng, sáp ong mang đến hương thơm dễ chịu cùng khả năng chống nước hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về sáp ong, đồng thời hướng dẫn cách làm nến và xà phòng từ nguyên liệu quý giá này.
Sáp ong là gì?
Sáp ong tiếng anh là Beeswax là chất do ong tiết ra để xây dựng tổ. Nó được hình thành từ hỗn hợp các este, axit béo và hydrocarbon, tạo nên kết cấu dạng sáp đặc trưng.
Sáp ong có màu từ vàng nhạt đến nâu sẫm, phụ thuộc vào loài ong và loại phấn hoa mà ong thu thập được.
Phân loại sáp
Sáp ong trắng: Đây là loại sáp ong đã được tẩy trắng để loại bỏ màu sắc tự nhiên. Sáp ong trắng thường được sử dụng trong mỹ phẩm và dược phẩm do tính chất tinh khiết và không màu, không mùi của nó.
Sáp ong vàng: Là loại sáp ong nguyên bản, chưa qua xử lý hoặc chỉ qua xử lý nhẹ, giữ lại màu vàng tự nhiên và hương thơm đặc trưng. Sáp ong vàng thường được sử dụng trong sản xuất nến và xà phòng do hương thơm và màu sắc tự nhiên của nó.
Sáp ong nguyên chất: Là sáp ong thu được trực tiếp từ tổ ong, không qua bất kỳ quá trình tinh chế nào. Sáp ong nguyên chất chứa nhiều tạp chất và có màu sắc, hương thơm đặc trưng nhất từ tổ ong.
Cách làm nến từ sáp ong
Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ:
- Sáp ong
- Bấc nến
- Tinh dầu
- Khuôn nến
- Nồi đun cách thủy
- Dụng cụ khuấy
Nấu chảy sáp ong:
Đặt sáp ong vào nồi đun cách thủy và nấu chảy ở nhiệt độ thấp để tránh làm mất đi các đặc tính tự nhiên của sáp.
Thêm tinh dầu (tùy chọn):
Khi sáp ong đã tan chảy hoàn toàn, thêm tinh dầu vào sáp để tạo hương thơm. Khuấy đều để tinh dầu phân tán đều trong sáp.
Chuẩn bị khuôn và bấc nến:
Gắn bấc nến vào giữa khuôn và cố định nó ở vị trí thẳng đứng.
Đổ sáp vào khuôn:
Đổ sáp ong đã nấu chảy vào khuôn, chú ý để sáp không tràn ra ngoài và bấc nến vẫn ở vị trí trung tâm.
Để nguội và cố định:
Để nến trong khuôn cho đến khi sáp nguội hoàn toàn và đông cứng. Sau đó, gỡ nến ra khỏi khuôn và cắt bấc nến để lại khoảng 6mm.
Đặc điểm của nến sáp ong là gì?
- Nến sáp ong có thời gian cháy lâu hơn so với nến paraffin. Do đặc tính cấu trúc của sáp ong, ngọn lửa cháy chậm và ổn định hơn, giúp tiết kiệm và tăng hiệu quả sử dụng.
- Sáp ong có mùi thơm tự nhiên, dịu nhẹ và dễ chịu, tạo cảm giác thư giãn và thoải mái. Hương thơm này không cần thêm bất kỳ hương liệu nhân tạo nào, giữ cho không khí trong lành và tự nhiên.
- Khi cháy, nến sáp ong không sinh ra khói đen và không phát thải các chất độc hại. Điều này làm cho nến sáp ong trở thành lựa chọn an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là đối với những người có vấn đề về hô hấp hoặc nhạy cảm với khói.
Cách làm xà phòng từ sáp ong
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
- Sáp ong nguyên chất
- Dầu dừa, dầu ô liu hoặc các loại dầu dưỡng khác
- NaOH (sodium hydroxide) cho quá trình xà phòng hóa
- Nước cất
- Tinh dầu tự nhiên để thêm hương thơm
Bước 2: Nấu chảy sáp
Đun chảy sáp ong cùng với dầu dừa và dầu ô liu trong một nồi chịu nhiệt. Khuấy đều cho đến khi hỗn hợp hoàn toàn tan chảy và hòa quyện.
Bước 3: Pha trộn NaOH và nước
Cẩn thận hòa tan NaOH trong nước cất, khuấy đều và để nguội. Hỗn hợp này rất nóng và cần được xử lý cẩn thận.
Bước 4: Hòa tan các thành phần
Khi hỗn hợp dầu và sáp ong đạt đến nhiệt độ phù hợp (khoảng 40-45°C). Từ từ thêm dung dịch NaOH vào hỗn hợp dầu và sáp ong, khuấy đều liên tục để tránh vón cục. Sử dụng máy xay tay để hỗn hợp đạt đến giai đoạn “trace“.
Bước 5: Thêm tinh dầu và đổ khuôn
Thêm vài giọt tinh dầu tự nhiên vào hỗn hợp và khuấy đều. Đổ hỗn hợp vào khuôn xà phòng, gõ nhẹ khuôn để loại bỏ bọt khí.
Bước 6: Để nguội
Để khuôn xà phòng ở nơi khô ráo và thoáng mát trong 24-48 giờ để xà phòng cứng lại. Sau khi xà phòng cứng, tháo khuôn và cắt thành các thanh xà phòng mong muốn. Ủ xà phòng trong khoảng 4-6 tuần để hoàn tất quá trình xà phòng hóa và đạt độ cứng tốt nhất.
Đặc điểm của xà phòng sáp ong
Sáp ong có khả năng giữ ẩm tuyệt vời nhờ vào thành phần chứa nhiều axit béo. Khi sử dụng xà phòng sáp ong, lớp màng bảo vệ tự nhiên của da được củng cố, giúp giữ ẩm và làm mềm da.
Sáp ong chứa nhiều hợp chất kháng khuẩn tự nhiên như propolis và flavonoid. Những hợp chất này giúp bảo vệ da khỏi vi khuẩn và các tác nhân gây hại. Đồng thời hỗ trợ trong việc làm sạch da một cách hiệu quả.
Sáp ong là một nguyên liệu tự nhiên, không gây kích ứng và rất an toàn cho da, kể cả da nhạy cảm. Xà phòng làm từ sáp ong không chứa các chất hóa học tổng hợp, không gây khô da hay kích ứng. Do đó phù hợp cho mọi loại da, từ da khô, da dầu cho đến da hỗn hợp.
Lời kết
Sáp ong là một nguyên liệu tự nhiên tuyệt vời, mang lại nhiều lợi ích đáng kể trong sản xuất nến và xà phòng. Với những đặc tính vượt trội, sáp ong không chỉ cải thiện chất lượng sản phẩm. Mà còn mang lại sự an toàn và hiệu quả cho người sử dụng. Bằng cách chọn sản phẩm từ sáp ong, chúng ta đang đóng góp vào việc xây dựng một lối sống xanh, bền vững và bảo vệ hành tinh cho các thế hệ tương lai.